Wysoka kreatynina – jak ją obniżyć?
Kreatynina to pochodna kreatyny, czyli związku chemicznego występującego naturalnie w mięśniach, mózgu i wątrobie, którego nadmiar jest wydalany z organizmu przez nerki wraz z moczem. Jej podwyższony poziom może wskazywać na zaburzenia w prawidłowym funkcjonowaniu nerek, takie jak ostra niewydolność nerek, przewlekła niewydolność nerek, zapalenie nerek i nadciśnienie tętnicze. Jakie więc są prawidłowe normy kreatyniny i w jaki sposób obniżyć jej poziom? Tego dowiecie się z dzisiejszego artykułu! Zapraszamy do lektury!
Za co odpowiada kreatynina?
Kreatynina to związek azotowy, który jest ubocznym efekt metabolizmu mięśni, głównie szkieletowych. Można ją znaleźć w surowicy krwi i w moczu, dzięki czemu w formie markera funkcji nerek umożliwia ich monitorowanie. To właśnie na podstawie jej poziomu jest możliwe zdiagnozowanie uszkodzenia tego narządu, które mogą być spowodowane zarówno długotrwałymi, jak i krótkotrwałymi przyczynami. Należy również wspomnieć, że kreatynina jest produktem końcowym kreatyny, czyli substancji, która jest produkowana z aminokwasów. Organizm wytwarza od 1 do 2 gramów kreatyniny dziennie. Co istotne, nie pełni ona żadnych funkcji życiowych, a jej podwyższony lub obniżony poziom może świadczyć o zaburzeniach pracy wspomnianych narządów.
Podwyższona lub obniżona kreatynina – jakie zrobić badania?
Badanie poziomu kreatyniny można przeprowadzić na kilka różnych sposobów. Można do tego wykorzystać tradycyjne badanie krwi, w którym poziom kreatyniny oznacza się w surowicy lub klirens kreatyniny, który pozwala określić całkowitą ilość moczu pierwotnego, jaki zostaje przefiltrowany przez kłębuszki obu nerek w trakcie doby. Dodatkowo, klirens pokazuje zdolność nerek do oczyszczenia krwi z kreatyniny w ciągu doby.
Jakie są normy kreatyniny?
Prawidłowy poziom kreatyniny jest zależny od wieku, płci oraz tkanki mięśniowej u danej osoby. Normy kreatyniny we krwi u mężczyzn mieszczą się w przedziale 62-106 µmol/l, natomiast u kobiet w przedziale 44-80 µmol/l. Jeżeli zaś chodzi o próbki moczu, to prawidłowa wartość u mężczyzn wynosi 1100-2000 mg/dobę, a u kobiet 800-1350 mg/dobę. Warto jednak zaznaczyć, że wskaźniki te mogą się różnić w zależności od laboratorium, w którym zostało przeprowadzone badanie, dlatego uzyskany wynik należy skonsultować z lekarzem.
Zbyt wysoki lub zbyt niski poziom kreatyniny w organizmie
Zbyt wysoki poziom kreatyniny może występować między innymi w przebiegu ostrej lub przewlekłej niewydolności nerek, uszkodzenia nerek wynikającego z przyjmowania niektórych leków oraz po intensywnej aktywności fizycznej, na skutek odwodnienia lub nieprawidłowej diety. W przypadku zbyt niskiego poziomu kreatyniny, przyczyną może być niedożywienie lub mała masa mięśniowa u danej osoby.
Wysoka kreatynina – jak ją obniżyć?
Podwyższenie poziomu kreatyniny może być wynikiem diety bogatej w białko oraz zbyt intensywnego wysiłku fizycznego. To właśnie dlatego tak ważne jest, aby pacjent z wysoką kreatyniną zadbał o zbilansowany jadłospis, który nie będzie obciążał nerek. Taka dieta powinna:
- być wysokokaloryczna,
- być wysokowęglowodanowa,
- być wysokotłuszczowa,
- być niskobiałkowa,
- obfitować w warzywa i owoce,
- zawierać produkty bogate w potas (np. morele, figi, pomidory, brukselkę, banany),
- zawierać produkty bogate w żelazo (np. szpinak, buraki, natkę z pietruszki)
- zawierać niewielkie porcje mięs oraz ryb,
- zawierać niewielkie porcje mleka,
- zawierać produkty bogate w węglowodany złożone (np. kaszę, płatki zbożowe, ryż, makaron),
- zawierać produkty bogate w tłuszcze pochodzenia roślinnego (np. oliwę z oliwek, oleje roślinne, awokado, orzechy).
Wysoka kreatynina – zioła
Dobrym rozwiązaniem, które wspomaga obniżenie poziomu kreatyniny jest spożywanie naparów z ziół o działaniu moczopędnym i oczyszczającym. Do tych najpopularniejszych możemy zaliczyć przede wszystkim pokrzywę, skrzyp polny oraz mniszek lekarski, a także czarny bez i krwawnik pospolity. Warto jednak zaznaczyć, że zbyt wysoki poziom kreatyniny może być spowodowany wieloma czynnikami, dlatego prawidłowa diagnostyka jest kluczem do odpowiedniego leczenia. I choć odpowiednie nawodnienie, zbilansowana dieta oraz spożywanie ziół może mieć zbawienny wpływ na działanie nerek, to w przypadku podniesionego poziomu kreatyniny należy przede wszystkim skonsultować się z lekarzem.
Zapraszamy też do lektury innych artykułów z kategorii zdrowie, w której między innymi wyjaśniamy czy akupunktura jest bezpieczna oraz wyjaśniamy dlaczego warto prać biustonosz.